همه ما ابزار و تجهیزات دندانپزشکی را مشاهده کردیم مانند مته ،دستگاه ساکشن ،انبرک ها، قلاب و … .در این بخش ما ابزارآلات دندانپزشکی را به ترتیب و به صورت گسترده تر نام میبریم و در کنار آنها توضیحات لازم گفته خواهد شد.
دندانپزشکی شاخه از رشته های علوم پزشکی است که بیماری های دهان، دندان، لثه را تشخیص و ان را درمان میکنند. از این رو برای تشخیص و درمان بیماری از تجهیزات و ابزار آلاتی استفاده میشوند که در ادامه با انها اشنا خواهیم شد.
ابزار و تجهیزات دندانپزشکی – ساکشن:
یکی از ابزار و تجهیزات دندانپزشکی ساکشن است حتما نام این دستگاه را قبلا شنیده اید و حتی دیده اید.زیرا این دستگاه از عمومی ترین دستگاه های دندانپزشکی است و در همه مطب های دندانپزشکی برای همه بیماران استفاده میشود. کارکرد این دستگاه مانند جاروبرقی است با این تفاوت که ساکشن آب و مایعاتی که داخل دهان بیمار هنگام معاینه و درمان جمع شده را تخلیه میکند.این دستگاه بسته به نوع بیماری و نوع خدماتی که دندانپزشک انجام میدهد قدرت مکش متفاوتی دارد مثلا در جراحی دندان عقل و یا لثه مکش این دستگاه بیشتر است (برای تخلیه کامل خون و اب داخل دهان).
تخلیه مایعات دهان
آینه دندانپزشکی:
این اینه ظاهری ساده و مانند ساکشن عمومی است و در درمان همه بیماران به کار میرود با وجود ساده بودنش یکی از مهمترین کاربرد ها را در انجام درمان یا چکاب بیماران را دارد .این ابزار 2 کاربرد دارد کاربرد اول و اصلی آن چک کردن و بررسی داخل دهان و دندان و معاینه قسمت های پشتی (زیرا چکاب مستقیم از قسمت های پشتی دندان سخت است) است.کاربرد دوم آن جا به جا کردن زبان هنگام معاینه بدون به کار بردن دست یا انگشت است.این اینه ها 2 نوع آینه دارند یا به صورت مقعریا معمولی که آینه مقعر برای بزرگ تر نشان دادن فضای مورد بررسی دندانپزشک است و آینه معمولی برای نشان دادن تصویری واضح و دقیق است.
چکاب دندان
انبرک دندانپزشکی:
نام دیگر آن کاوشگر دندان است و کاربرد آن برای پیدا کردن بیماری است.این بیماری ها میتواند پوسیدگی دندان یا بیماری های لثه باشد.شکل ظاهری این انبرک ها (یا کاوشگر ها) به طور معمول دارای یک دسته بلند با سری های تیز که انواع مختلفی ( یا ضخیم یا منعطف ) دارند.دندانپزشک ها به کمک این انبرک ها میتوانند قسمت های پوسیده دندان ،تراشیدن جرم دندان و پلاک دندان استفاده کنند.
ابزار و تجهیزات دندانپزشکی – اسکیلر(Sceler):
از دیگر تجهیزات و ابزار آلات دندانپزشکی میتوان به اسکیلر اشاره کرد این ابزار برای پاک کردن هر چیزی که لازم به پاک شدن دارد استفاده میشود .از این ابزار برای پاک کردن جرم و پلاک ها در حجم بزرگی استفاده میشود.اگر بیماری نیاز به جرم گیری دندانی داشته باشد،دندانپزشک با استفاده از این ابزار جرم و پلاک باقی مانده را به خوبی پاک میکند.
پاک کردن
دریل دندانپزشکی:
قطعا قبلا صدای این وسیله را در بین ابزار و تجهیزات دندانپزشکی شنیده اید و با صدای ترسناک آن اشنایی دارید.سرعت معمول این دریل 250 دور در دقیقه است و آب را درون دهان میپاشد.این اب هنگام کار با دریل برای جلوگیری از اسیب رساندن به مینای دندان پاشیده میشود.قبل از شروع کار با دریل برای بیماران از داروی بی حسی استفاده میشود،بنابراین به طور معمول هنگام کار با دریل ما دردی احساس نمیکنیم.
ابزار و تجهیزات دندانپزشکی – سرنگ دندان (dental syringe) :
داروی بی حسی که به دندان تزریق میکنند توسط سرنگ تزریق دندان تزریق میشود. تفاوتی که با سرنگ های معمولی دارند این است که معمولا سرنگ دندان سون بلند تری نسبت به سوزن سرنگ معمولی دارد تا پزشک با دقت و تمرکز بیشترکار خود را پیش ببرد.نوع دیگری سرنگ وجود دارد که به آن سرنگ آب و هوا میگویند،این نوع سرنگ به طور معمول در حین انجام خدمات پزشکی برای پاشیدن آب استفاده میشوند که باقی مانده ضایعات دندانی را از محیط دندان تمیز میکند و سپس محیط دندان با سرنگ هوا خشک میشود و برای عمل های جراحی آماده میشود.
تزریق داروی بی حسی
ابزار و تجهیزات دندانپزشکی – قالب های دندانپزشکی:
در بعضی موارد گاهی لازم است برای بیماران از روکش ها یا محافظ های دندانی استفاده شود.برای این کار ابتدا لازم است پزشک فرم دهان و دندان های بیمار را قالب گیری کند.این قالب ها فیریم هایی به شکل ماده ای نرم پوشیده شده و در دهان بیمار قرار میدهند و از بیمار میخواهند تا دهان خود را مدتب ببندند تا قالب دندانی آماده شود.
تابوره در دندانپزشکی :
منظور از تابوره همان صندلی دندانپزشکی است که یک صندلی چرخان بدون پشتی است که پزشکان روی آن مینشینند و میتوانند ارتفاع ان را نیز تنظیم کنند تا هنگام انجام خدمات دندان پزشمی راحت تر عمل کند.
تری و سینی دندانپزشکی و سینی مخصوص جراحی:
این ابزار(تری دندانپزشکی)در شکل های مختلفی طراحی شده اند که هر کدام از آن ها برای بخشی از خدمات پزشکی مورد استفاده قرار میگیرد . سینی های بهداشت دندان،سینی مخصوص عملیات دندانی وسینی مخصوص جراحی های دهان و دندان از مدل های متفاوت این سینی ها میباشد که هر کدام در بخش مخصوصی از دندانپزشکی به کار میرود.
پنس دندانپزشکی (Dental tweezers):
یکی دیگر از ابزار و تجهیزات دندانپزشکی پنس دندانپزشکی است که کارایی این پنس برای جابه جا کردن مواد و گازی که به داخل و خارج دهان از آن استفاده میشود.این پنس ها در انواع مختلف ساده ، سر کج و قفل دار دارد که هرکدام دارای سایز های متفاوتی هستند.
ابزار و تجهیزات دندانپزشکی – پروپ پودنتال (عمق سنجی دقیق) :
این پروپ علائم خاصی دارن که میزان عمق پاکت های لثه را نمایان میکند.این علائم شامل اندازه 1 میلی متر ،2 میلی متر و SRP (، scaling and root planning ،جرم گیری و سفید کننده دندان ها ) است.
ابزار و تجهیزات دندانپزشکی – رول ها و باند های استریل:
این رول ها و باند ها برای تمیزی تجهیزات دندان پزشکی به کار میرود که دارای الیافی با قدرت جذب بسیار بالای مایعات است که علاوه بر کمک به تمیزی تجهیزات دندان پزشکی برای تمیز کردن دهان بیمار هم به کار میرود.
سری های HVE و LVE :
این وسیله برای تخلیه مواد داخل دهان است ،پیش تر راجب دستگاه ساکشن صحبت کرده بودیم این سری دستگاه های برای تخلیه مایعات و مواد از داخل دهان بیمار به دستگاه ساکشت وصل میشود.HVE برای تخلیه حجم زیاد مواد و مایعات از داخل دهان و دو مدل منحنی و مستقیم است .LVE برای تخلیه مقدار کمی مایعات و مواد داخل دهان به کار میرود و دارای پلاستیک قابل تعویض برای استفاده یک بار مصرف میباشد.
ابزار و تجهیزات دندانپزشکی – کپسول های آمالگام:
این کپسول ها مواد را در دندان پخش میکند در واقع برای پخش کردن آملگام درپر کردن دندان های پوسیده استفاده میشود
پر کردن دندان
هت چت:
هت چت از دیگر ابزار و تجهیزات دندانپزشکی میباشد که جهت پاک کردن دهان به کار میرود یعنی مواد اضافه حاشیه داخلی و خارجی را تمیز میکند.
کندانسور صاف (SMOOTH CONDENCER):
پیش تر با امالگام اشنا شدیم این ابزار برای فشردن امالگام در حفره های دندانی است. سر نرم و دایره ای شکلی دارد و در سایز های کوچک و بزرگ به صورت یک طرفه یا دو طرفه وجود دارند.
football burnisher :
برای فرم دهی و تمیز و مرتب کردن امالگام است که ان را صاف و صیقلی میکند. این ابزار دارای سر گرد و توپی شکلی است.
T-ball burnisher1:
با این دستگاه بعد از تمیز کردن امالگام ان را میتراشند تا سطح ان صاف شود این دستگاه یک فلز نرم دارد که یک سر ان توپی و دیگری پدالی شکل است.
